Хлеб по древнему рецепту можно попробовать и научиться готовить в Любанском районе

Кулітка з печы

Раней хлеб пяклі, бадай, у кожнай беларускай хаце. Але з развіццём харчовай прамысловасці гэта патрэба адпала. Сёння хлеб часцей набываюць, а не гатуюць самастойна. Аднак ёсць у нашай краіне мясцовасці, дзе яго ніколі не пераставалі выпякаць. Прынамсі, такія сем'і жывуць у вёсках Жораўка і Кузьмічы Любанскага раёна Мінскай вобласці. Хлеб па мясцовым рэцэпце, які налічвае некалькі стагоддзяў, тут выпякаюць для асабістага харчавання, на вялікія святы для гасцей, на вяселлі, па замовах, у якасці гасцінцаў сваякам і знаёмым. Яго асаблівая ўласцівасць у тым, што ён не чарсцвее на працягу двух тыдняў.

Хлеб, які гатуюць на Любаншчыне, уяўляе сабой бохан недасканалай формы шэраватага колеру. Мясцовыя жыхары называюць гэты бохан «куліткай», паведамляе livingheritage.by. Лічыцца, чым больш няроўнасцей мае кулітка, тым больш якасны хлеб. Выпіраючыя ў бакі кавалкі называюць «пальцамі», ці «цыцкамі». Іх наяўнасць — прыкмета цеста, якое добра выхадзіла.

Рэцэпт хлеба досыць просты: мука двух гатункаў (жытняя і пшанічная), малочная сыроватка (а ў пост — звычайная вада), соль, прыправы і дадаткі. Гаспадыні выкарыстоўваюць насенне кмену, кропу, каляндры, чарнушкі, часам дадаюць сушаныя чарніцы, яблыкі, грушы, семечкі гарбузоў, сырую надраную ці вараную тоўчаную бульбу. У «партызанскі» хлеб дадаюць інгрэдыенты, якія выкарыстоўваліся ў ваенны час. Сярод іх — молатыя жалуды, саламяная церуха, кара дрэў. Боханы-куліткі выпякаюць у печы на лістах клёна, дуба, капусты ці чароце.

Што важна, веды і ўменні па выпяканні мясцовага хлеба ў Любанскім раёне перадаюцца ад пакалення да пакалення. І гэта адбываецца не толькі непасрэдна ў сем'ях, але і пры ўдзеле клубаў «Кулітка» і «Кузьміцкія прысмакі». Навучыць выпякаць хлеб па старажытным рэцэпце тут гатовы не толькі мясцовых жыхароў, але і цікаўных гасцей.

mila@sb.by

Фото livingheritage.by