С ентябрь — пора массовой уборки картофеля. К этому времени окончательно формируются клубни, кожура становится более прочной. Сразу после копки картофель желательно несколько часов просушить на солнце. Но прежде, чем заложить картофель на хранение, он должен пройти так называемый лечебный период. После просушки на улице картофель в течение 15—20 суток держат в сухом помещении при температуре плюс 15—18оС. За это время залечиваются ранки клубней, и они подготавливаются к длительному хранению. Затем картофель перебирают, удаляя загнивший и поврежденный. Семенной картофель после уборки озеленяют в течение двух недель: в солнечную погоду клубни рас
Народны калЯндар
10 вераснЯ. Майсей. Найпадобны шанаваўся ў народзе як збавіцель ад п’янства. Жанчыны, якія пакутавалі ад мужоў-п’яніц, у гэты дзень звярталіся да Майсея па дапамогу.
11 вераснЯ. Калінавік. Іван Галавасек. Дзень адсячэння галавы Іаана Прадцечы азначаецца праваслаўнай царквою строгім постам. На Галавасека нельга есці пладоў, нагадваючых галаву: яблыкі, гарбузы, кавуны, капусту... Забаранялася рэзаць нажом і секчы сякерай усё круглае, нават хлеб ламалі рукамі. У гэты дзень збіралі каліну і варылі кісель ці кашу з жытняй мукой. Лічылася, што ягады каліны валодаюць гаючай сілай і стравы з яе пазбавяць на год ад галаўнога болю. Калі ў гэты дзень жураўлі адлятаюць у вырай, восень будзе кароткай і хутка выпадзе снег.
12 вераснЯ. Аляксандр. Сытнік. У гэты дзень варылі сытную ячменную кашу.
13 вераснЯ. Кіпрыян. З гэтага дня пачынаюць выбіраць бульбу, моркву, буракі, збіраць журавіны.
14 вераснЯ. Сямён. Пачатак бабінага лета. Калі на Сямёна дзень будзе ясны і цёплы, то і восень з зімой будуць такімі. Згодна з народным павер’ем, жыта, пасеянае ў гэты дзень, не будзе баяцца павалу, вырасце высокім, але неўмалотным. Таму на Сямёна забаранялася малаціць зерне. Таксама спраўляюць “жаніцьбу коміна” — свята агню ў печы.
15 вераснЯ. Фядот. Руфіна. У гэты дзень жывёлу не выганялі з двара, каб не наклікаць бяды. Прыбіралі хлеў, капалі познюю бульбу.
16 вераснЯ. Домна. З раніцы да вечара перабіралі старыя рэчы і выкідвалі непатрэбныя, іншы хлам. Потым усё палілі на градах разам з бульбоўнікам. Лічылася, што тады цэлы год сям’я будзе жыць у дастатку. У гэты дзень добра саджаць маліну.сыпают под открытым небом, в пасмурную — под навесом.
Народные приметы
- Чем суше и теплее простоит сентябрь, тем позднее наступит зима.
- Листья у березы начинают желтеть с верхушки — жди ранней зимы, а если снизу — поздней.
- Много паутины на бабье лето — к ясной осени и холодной зиме.
- Осенью птицы летят низко — зима будет холодной, а если высоко — теплой.
- Куры начинают линять рано осенью — к теплой зиме.
