Весенний обряд «Юрьевский хоровод» — в Списке нематериального культурного наследия ЮНЕСКО

Хлеб усяму галава

Не адзін год вялася работа па ўключэнні веснавога абраду «Юраўскі карагод» з вёскі Пагост Жыткавіцкага раёна Гомельскай вобласці ў гэты спіс. І вось на XIV сесіі Міжурадавага камітэта па ахове нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА ў калумбійскай Багаце прынята станоўчае рашэнне. «Юраўскі карагод» стаў трэцім беларускім элементам у Спісе нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА. Першым у яго трапіў у 2009 годзе абрад «Калядныя цары» ў вёсцы Семежава Капыльскага раёна Мінскай вобласці. Летась да яго далучылася «Урачыстасць у гонар шанавання іконы Маці Божай Будслаўскай» у вёсцы Будслаў Мядзельскага раёна Мінскай вобласці.


Веснавы абрад «Юраўскі карагод» традыцыйна ладзіцца на свята заступніка сельскай гаспадаркі Юр’я (23 красавіка па старым стылі або 6 мая па новым). Мяркуецца, правядзенне абраду спрыяе ўрадлівасці зямлі і дабрабыту. Раней яго здзяйснялі ў многіх вёсках паблізу Турава. Аднак сёння ў жывой традыцыі ён бытуе толькі ў вёсцы Пагост. Як сцвярджаюць старажылы, абрад у Пагосце праводзілі нават у перыяд забароны. Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года афіцыйныя ўлады не дазвалялі абрады як праявы рэлігійнай культуры. Але вяскоўцы, верныя традыцыям, працягвалі ўпотай здзяйсняць «Юраўскі карагод». Такая павага жыхароў Пагоста да сваёй спадчыны і дапамагла захаваць старажытны абрад.

   

Рыхтавацца да свята пачынаюць загадзя. Вяскоўцы прыбіраюць хаты і двары, пякуць і ўпрыгожваюць абрадавы хлеб «карагод». Гэта галоўны атрыбут свята. Што цікава, прадукты на яго збіраюцца ў складчыну — такая традыцыя. Раніцай наступнага дня ўсе жыхары адпраўляюцца ў поле. Наперадзе працэсіі маладыя дзяўчыны нясуць вышыты ручнік, мужчыны — ікону, хлеб, зорку, граблі з зялёным фартухом, які пры выхадзе з поля мяняецца на чырвоны. Большасць удзельнікаў працэсіі спыняецца на ўскраіне поля. А жанчыны, якія спяваюць рытуальныя песні, і мужчыны, якія нясуць хлеб і абраз, выходзяць у цэнтр поля. Вакол іх водзяць карагоды. Пасля абрадавы хлеб дзеліцца паміж прысутнымі.

mila@sb.by
Полная перепечатка текста и фотографий запрещена. Частичное цитирование разрешено при наличии гиперссылки.
Заметили ошибку? Пожалуйста, выделите её и нажмите Ctrl+Enter