Свой вядомы верш «Думка» Тарас Шаўчэнка напісаў у далёкім 1838 годзе. Спачатку меркавалася даць яго ў перакладзе на рускую мову, але нашым чытачам змест твора будзе зразумелым і ў арыгінале. Зрэшты, мовы ўкраінская і беларуская даволі блізкія і сугучныя між сабою. Пачытайце спачатку ўрывачак з верша знакамітага ўкраінскага песняра:
Тяжко-важко в світі жити
Сироті без роду:
Нема куди прихилиться, —
Хоч з гори та в воду!
Утопився б молоденький,
Щоб не нудить світом,
Утопився б — тяжко жити,
А нема де дітись.
В того доля ходить полем,
Колоски збирає,
А моя десь, ледащиця,
За морем блукає.
Добре тому багатому,
Його люди знають,
А зо мною зустрінуться —
Мов недобачають...
А вось як цалкам ён гучыць на нашай мове. Пераклад належыць ужо беларускаму песняру Янку Купалу:
Цяжка-цяжка жыць на свеце
Сіраце без роду:
Няма куды прыхіліцца, --
Хоць з гары ды ў воду!
Утапіўся б маладзенькі
У той быстрай рэчцы;
Утапіўся б -- цяжка жыці,
І няма дзе дзецца.
Ходзіць доля ў каго полем,
Каласкі збірае,
А мая дзесь, нягодніца,
За морам блукае.
Добра таму багатаму:
Яго людзі знаюць;
А са мною сустрэнуцца --
Вокам абмінаюць.
Багатага, губатага
Дзяўчына шануе;
З мяне, сіраты гаротнай,
Смяецца, жартуе.
«Ці я ж табе не прыгожы,
Ці не ў цябе ўдаўся,
Ці не люблю цябе шчыра,
Ці з цябе смяяўся?
Любі ж сабе, маё сэрца,
Любі, каго знаеш,
Але з мяне ты не смейся,
Калі ўспамінаеш.
А я пайду на край свету...
На чужой старонцы
Знайду лепшую ці згіну,
Як той ліст на сонцы».
Пайшоў казак сумуючы --
Нікога не кінуў;
Шукаў долі ў чужым полі
Ды там і загінуў.
Уміраючы, ўглядаўся,
Дзе сонейка ззяе...
Цяжка-цяжка уміраці,
Цяжка ў чужым краі!
