Хрысціянства з самага пачатку стала распаўсюджвацца сярод розных народаў. Іх культурныя асаблівасці паўплывалі на тое, як выглядаў літургічны год у нейкім асяроддзі. Каталіцтва лацінскага абраду фарміравалася на тэрыторыі заходняй часткі Рымскай імперыі. У гэтай частцы магутнай краіны, у адрозненне ад усходняй, не замацавалася такая вялікая колькасць постаў. Магчыма, гэта звязана з тым, што на захадзе не было такога доступу да марскіх прадуктаў, якімі б можна было замяніць мясныя вырабы. Да гэтага часу ў заходнім хрысціянстве колькасць постаў меншая, ды і Адвэнт фармальна — таксама не пост перад святам Божага нараджэння.
Слова «адвэнт» (adventus) з лацінскай мовы перакладаецца як «прыход». Так называлі ў Рыме афіцыяльны першы прыезд высокага чыноўніка пасля заступлення на пасаду. З умацаваннем хрысціянства ў Рыме Адвэнтам сталі называць час чакання і падрыхтоўкі да святкавання прыходу найбольшага Караля — дня з'яўлення Хрыста на свет у чалавечым целе, гэта значыць — Божага нараджэння, якое хрысціяне дамовіліся адзначаць 25 снежня (7 студзеня па юліянскім календары). У Рыме Адвэнт быў прасякнуты радаснай атмасферай, якая вядомая кожнаму, хто чакае радаснай падзеі.
З Ірландыі і Шатландыі спачатку ў Галію, а потым і ў Рым пранік матыў чакання іншага прыйсця. Паколькі хрысціяне вераць, што Хрыстос з'явіцца другі раз, то нічога не перашкаджала таму, каб у Адвэнце асаблівым спосабам сталі чакаць другога прыходу Хрыста. Каб стварыць дух рэфлексіі над сваім жыццём, у літургіі стаў выкарыстоўвацца фіялетавы колер і пачалі практыкавацца розныя формы аскезы.
Фіялетавы колер можна атрымаць змешваючы блакітны і чырвоны. У Вялікім посце блакітны можа азначаць духоўнае, чырвоны — цялеснае. Можна сказаць, што ў Адвэнце фіялетавы колер азначае аб'яднанне Божага і чалавечага, што і адбылося ў асобе Хрыста.
Масавая культура стварыла вобраз апошніх часоў прывычнага для нас існавання чалавецтва як вельмі жудаснага моманту, страшэннай катастрофы, якой трэба баяцца. Таму прыход Хрыста і Божы суд — гэта штосьці з таго, што паказваюць у фільмах жахаў. Насамрэч нараджэнне Хрыста і Яго другое прышэсце для хрысціян мае быць прасякнута радасцю. Хрыстос нарадзіўся не для таго, каб кагосьці пакрыўдзіць, прынізіць, узненавідзець... А што будзе падчас Яго другога з'яўлення? Цярпець будуць тыя, хто крыўдзіў, прыніжаў, ненавідзеў, хто дабравольна зрабіў гэта сваім жыццёвым выбарам. Яны самі так захацелі. Іншыя будуць радавацца.
Духоўны змест Адвэнту — радасць, малітва і дынамічнае чаканне Хрыста. Калі вельмі проста, то чакаць пасіўна — гэта пайсці ў лес, сесці на зямлю і чакаць, пакуль па цябе прыедзе трамвай. Нельга сказаць, што такі пасажыр зацікаўлены сесці ў трамвай. Калі вярнуцца да ўжо названай трыяды — крыўдзіць, прыніжаць, ненавідзець, то, можа, у Адвэнце трэба прыняць пастанову адмовіцца ад таго, што правакуе ў нас нянавісць? Лепш, каб нашы пастановы былі вельмі канкрэнтымі: перастаць спазняцца, нецэнзурна лаяцца і г. д. Па аналогіі з Вялікім постам некаторыя ў Адвэнце стараюцца не ўдзельнічаць у гучных забавах і прымаюць на сябе іншыя добраахвотныя формы абмежаванняў, напрыклад у ежы.
Няхай у Адвэнце будзе больш малітвы — размовы з Хрыстом, Які ўжо прыйшоў і прыйдзе зноў. Ёсць такая прыгожая адвэнтавая форма Імшы — Рараты, калі вернікі збіраюцца раніцай са свечкамі. Раней гэта Імша пачыналася спевам на лацінскай мове Rorate coeli desuper («Нябёсы, спусціце расу»). Кажуць, хто адзін раз быў на Раратах, пачынае ўдзельнічаць у іх рэгулярна.
Ксёндз Кірыл Бардонаў
