На Витебщине обсудили пути реформирования АПК

У ПАЧАТКУ жніўня падчас паездкі па Віцебшчыне Аляксандр Лукашэнка, гледзячы на зладжаную работу і добрыя паказчыкі эканамічнай дзейнасці калектыву СПК “Маяк Браслаўскі”, зазначыў аб неабходнасці і ў другіх месцах канкрэтна вызначыцца са спецыялізацыяй выпуску сельгаспрадукцыі, перабудаваць тэхналогіі пад новыя севазвароты. Рэгіёну кіраўнік дзяржавы парэкамендаваў больш арыентавацца на вытворчасць малака і мяса.

Гэта былі не першыя меркаванні Прэзідэнта па ўзнятай праблеме. Вынікам жа ўсіх разважанняў стаў Указ № 320 ад 25 жніўня 2016 года аб рэарганізацыі аграпрамысловога комплексу Віцебскай вобласці. У мінулы панядзелак на  ААТ “Глыбоцкі камбікормавы завод” прайшла рабочая нарада, абмеркаваны задачы па рэфармаванню АПК рэгіёна.

ТРЭБА зазначыць, што работу ў гэтым накірунку аблвыканкам пачаў больш года таму. 

На базе Віцебскага мясакамбіната, Глыбоцкага камбікормавага завода, Аршанскага і Полацкага камбінатаў хлебапрадуктаў былі створаны своеасаблівыя холдынгі. У іх уваходзіла 37 сельгаспрадпрыемстваў, і яны давалі 20 працэнтаў валавой прадукцыі вобласці. 

Здавалася б, усё выдатна. Аднак было адно “але”. Па-першае, не хапала адпаведных заканадаўчых актаў, каб прывесці ўсё ў належны парадак. А па-другое, і ці не самае галоўнае, велізарныя даўгі па крэдытах зводзілі да мінімуму ўсе намаганні. Толькі па працэнтах у 2015 годзе давялося выплаціць трыльён 300 мільярдаў недэнамініраваных рублёў. Карацей, удавалася выжываць, а вось на развіццё, мадэрнізацыю вытворчасці, набыццё новай тэхнікі сродкаў не заставалася.

І вось у гэтым становішчы якраз і падаспеў Указ Прэзідэнта. Ён не толькі ўзаконіў названыя вышэй інтэграцыйныя структуры, але і даваў адтэрміноўку на тры гады па асноўным доўгу і працэнтах па крэдытах, выдадзеных Белаграпрамбанкам і Беларусбанкам.

Што яшчэ плануецца зрабіць? У інтэграцыйныя структуры ўвойдуць буйныя гаспадаркі, свінакомплексы, птушкафабрыкі, прадпрыемствы малочнай і мясной перапрацоўкі, камбінаты хлебапрадуктаў, камбікормавыя заводы. Задача — найбольш эфектыўна выкарыстаць фінансавыя рэсурсы, за тры гады ўдвая павялічыць выпуск сельскагаспадарчай прадукцыі. Таму напачатку да галоўных прадпрыемстваў будуць далучаны тыя калектывы, якія могуць рэальна развівацца, даць больш прадукцыі з меншымі затратамі, што ў канчатковым выніку адаб’ецца і на гатовым прадукце холдынга. Пасля ў яго могуць уліцца і слабейшыя. Шэраг жа гаспадарак, якія ўстойліва працуюць, будуць развівацца самастойна.

Ланцужок інтэграцыйнага аб’яднання наступны: сельгаспрадпрыемствы, прадпрыемствы перапрацоўчай галіны і галаўное. Кожная гаспадарка будзе мець свой спецыяльны разліковы рахунак, рэалізоўваць сваю прадукцыю па ўстаноўленых унутры інтэграцыйнага аб’яднання пастаянных цэнах. Галаўное прадпрыемства рэалізуе канчатковы прадукт. Там жа будуць сканцэнтраваны і асноўныя фінансавыя сродкі, якія пойдуць на далейшае развіццё вытворчасці філіялаў холдынга.

 Як будзе рэалізоўвацца дадзеная праграма на інтэграцыйным аб’яднанні ААТ “Глыбоцкі камбікормавы завод”, расказалі намеснік старшыні аблвыканкама Віктар Аскерка і генеральны дырэктар ДП “Віцебскі канцэрн “Мяса-малочныя прадукты” Віктар Славецкі. Глыбоччына мае магутны вытворчы патэнцыял. Тут завяршаецца маштабная мадэрнізацыя двух вядомых прадпрыемстваў рэспублікі — малочна-кансервавага і мясакамбіната. У інтэграцыйную структуру ўвайшлі 9 гаспадарак, якія за апошні час істотна ўмацавалі вытворчую базу. Цяпер неадкладная задача — за 2—3 гады поўнасцю загрузіць перапрацоўку сыравінай. А для гэтага неабходна збіраць па 50—70 цэнтнераў збожжа на круг, давесці надоі ад каровы ад 5 да 7 тысяч кілаграмаў малака ў год, павялічыць статак буйной рагатай жывёлы на 3,5 тысячы галоў. У тым ліку кароў — на 1,5 тысячы.

З часам чатыры інтэграцыйныя структуры аб’яднаюцца ў адну. Важнасць гэтага кроку старшыня аблвыканкама Мікалай Шарснёў пракаменціраваў на наступным прыкладзе:

— У свеце рэалізацыяй малака займаецца некалькі буйных кампаній. І мы сёння не прадстаўляем для іх асаблівай цікавасці. Але калі аб’яднаемся, станем больш значнымі.

І яшчэ адзін важны момант: можна чакаць, што да інтэграцыйных структур, у якіх не будзе даўгоў, ямчэй пойдуць інвестары.

saulich@bk.ru

Фота аўтара

В СПК «Рассвет» имени Орловского Кировского района убирают кукурузу на силос.  Она хорошо уродила, и в хозяйстве уже заготовили более 17 тысяч тонн из планируемых 80. Техника не знает простоев, работает от рассвета до темна. Механизаторы стремятся убрать «королеву полей» в оптимальные сроки и заготовить качественный корм для общественного поголовья.

Всего же под  этой культурой занято 3240 гектаров, из которых 950 рассчитывают убрать на зерно.

ВСЕГО за сезон предприятие планирует принять и переработать более миллиона тонн корнеплодов. 

В сырьевую базу комбината входят хозяйства семи районов области. Больше всех сахарной свеклы традиционно поставляет Гродненский. В этом году сельхозпредприятия района планируют отправить на переработку 450 тысяч тонн. 

ЗАГОТОВКОЙ сырья для комбината занимаются три свеклоприемных пункта: Скидельский — центральный, а также Берестовицкий и Росский. Помимо местных хозяйств, на Берестовицкий пункт привозят свою продукцию и сельхозпредприятия Свислочского района, на Росский — Волковысского, остальные — на центральный. Имеется также специальная погрузочная площадка на станции Бастуны Вороновского района. Там ведется приемка и сразу же загрузка в вагоны. 

Везде работа организована так, чтобы не создавать очередей. Для этого разработан график поставок. Он отправлен в районные управления сельского хозяйства и продовольствия и сельхозорганизации, возделывающие сахарную свеклу.

— Сначала машина заходит на контрольно-пропускной пункт, где контролер проверяет качество привезенного сырья. То есть смотрит на наличие посторонних предметов, зеленой массы, земли. Приняв документы, выдает электронный чип-метку водителю. Тот прикрепляет его на дверку автомобиля, и дальше все происходит в автоматическом режиме, быстро. Такая электронная система позволяет контролировать объем перевезенной сахарной свеклы в режиме онлайн. На мониторе компьютера можно проследить, сколько автомобилей в данный момент на территории свеклоприемного пункта и из каких они хозяйств. Взвешивание, к примеру, занимает не более 5 секунд. Водитель при этом даже не покидает кабину. Если есть необходимость, в лаборатории исследуется образец на загрязненность и сахаристость. Дальше машина с грузом идет к буртоукладчику. На весь процесс сдачи урожая на свеклоприемный пункт отводится 25 минут. Только центральный за день может разгрузить до тысячи машин, или принять примерно 19 тысяч тонн сладких корней. 

Заместитель генерального директора комбината Сергей Куликовский не скрывает: урожай будет рекордный. Это видно по первым поставкам. Вес отдельных экземпляров превышает килограмм, хотя в прошлом году на эту же дату средний корнеплод весил чуть более полукилограмма. Теперь же — 730 граммов. Правда, сахаристость ниже прошлогодней на 1,5—2 процента. Причина — дождливое лето. Избыточное количество влаги положительно повлияло на рост корнеплодов и ботвы, а вот накопление сахара происходило медленно. 

Закупочная цена на сахарную свеклу в этом году увеличилась и составляет 65 рублей за тонну. Во время ранней уборки, чтобы заинтересовать сельхозпроизводителя, она повышается. До 10 сентября – плюс 20, с 11 по 20 сентября — плюс 15 процентов. Расчет будет производиться в течение 30 дней со времени сдачи продукции. Правда, хозяйства получат немногим более половины от первоначальной суммы, поскольку комбинат их уже проавансировал более чем на 40 процентов на покупку семян, микроудобрений, проведение сева. 

Сахарная свекла на Гродненщине занимает 32 718 гектаров. Это на 2812 меньше, чем годом ранее. Причины сокращения площадей, по словам главного агронома управления растениеводства облсельхозпрода Андрея Стацкевича, разные. Это стремление больше сеять зерновых культур и трав для производства кормов, высокая затратность возделывания свеклы, недостаток специальной техники по уходу за растениями. Некоторые не хотят рисковать из-за нестабильности погодных условий. Всего в текущем году хозяйства региона планируют накопать более двух миллионов тонн корнеплодов. Половина этого объема поступит на Скидельский сахарный комбинат, остальное — на три других свеклоперерабатывающих предприятия страны.

gennadijj-gil@rambler.ru