Czy pamiętają państwo opowieść słynnego barona Mьnchhausena, w ktуrej polował na jelenia z bronią naładowaną pestką wiśni? Jeleniowi wyrosło na czole drzewo wiśni. Dziwnym zbiegiem okoliczności baron i wiśnia są ściśle związane z małym miastem Głębokie w obwodzie witebskim. Wśrуd jego mieszkańcуw krąży mit o tym, że człowiek z wielką wyobraźnią pochowany został w ich mieście. Każdego turystę chętnie odprowadzą na stary cmentarz i pokażą grуb z krzyżem, na ktуrym widnieje napis: Ferdinand u. Wilhelmina von Mьnchhausen. Poza tym wiele osуb jest przekonanych, że właśnie w tym mieście rejonowym Białorusi dojrzewają najsmaczniejsze i pachnące wiśnie. Być może sprzyjało polowanie barona Mьnchhausena. Żartuję oczywiście. A tak na poważnie, wiosną ulice Głębokiego przystrajają się w przepiękną białą szatę kwiatуw wiśni. Latem po urodzaj przyjeżdżają nabywcy z całego kraju. “Wiśnia może być naszym brandem” — pomyśleli mieszkańcy Głębokiego. Po raz pierwszy w lipcu 2013 roku przeprowadzili w swoim mieście Festiwal Wiśni.Skąd wiśnie w Głębokim?
“Dlaczego najsmaczniejsze wiśnie rosną właśnie w Głębokim?” — zapyta mnie ciekawski czytelnik. Na to pytanie raczej trudno odpowiedzieć jednoznacznie. Być może klimat i grunty sprzyjają. A być może tak się złożyło historycznie. Jeszcze na początku XX wieku miejscowy szlachcic i selekcjoner Bolesław Łapyr popularyzował taki gatunek jak wiśnia kwaśna. Wykształcenie agronoma zdobył w Petersburgu. Sadzonki przywoził z Polski. Podobno on właśnie rozpowszechnił soczystą, słodką, odporną na zimno wiśnię wśrуd chłopуw miejscowych gospodarstw, a następnie w całym rejonie.
Pomysł zorganizowania festiwalu mieszkańcy Głębokiego zaczęli promować w 2012 roku. Projekt festiwalu przedstawili podczas III międzynarodowego forum “Wizerunek Białorusi: czas działać” w Mińsku. Projekt spodobał się jurorom i zajął 2. miejsce. Co ciekawe, w charakterze wyrуżnienia logo dla niego opracowała mińska agencja Kryń — laureat Międzynarodowego Festiwalu Reklamy w Cannes. Pierwsze kroki Festiwalu Wiśni były udane i ciekawe.
Miasto przemieni się w ogrуd
By jak należy przygotować się do festiwalu, w Głębokim posadzono ogromny ogrуd wiśniowy o powierzchni około 1,5 hektara. Ponad tysiąc sadzonek rośnie przy wjeździe do miasta od strony Połocka. Postarały się miejscowe przedsiębiorstwa, urzędy i szkoły. Niektуrzy mieszkańcy przynieśli młode drzewka z własnych działek. W nowym ogrodzie najwięcej jest gatunku siewka nr 1 — jest specjalnie adaptowany do warunkуw klimatycznych rejonu. Według Tatiany Bureń, amatora ogrodnika, mającej własną szkуłkę, wiśnia jest dość kapryśna:
— Jej sadzonki są jak małe dzieci. Trzeba je pilnować. By zające nie zjadały korę, by grad je nie uszkodził. Po wysadzeniu przeżyje 80 procent jabłoń, natomiast wiśni — zaledwie 20.
Tatiana Bureń ma w swojej szkуłce rуwnież zagraniczne gatunki, między innymi rosyjski gatunek Gurtiewka, popularny w Europie Zachodniej Ostheim Griotte, amerykański North Star. Opowiada, że tej wiosny, gdy w Głębokim zaczęto przygotowywać się do festiwalu, popyt na sadzonki był bardzo wysoki. Jako dobra gospodyni Tatiana Bureń lubi wiśnię. Jej mąż Włodzimierz, ktуry pomaga jej hodować sadzonki, twierdzi, że pierogi z wiśnią żona robi wyjątkowo smaczne.
Wiśniowy raj
Podczas Cherry Festival w Głębokim najlepiej jest łasuchom. Na krytym targu w mieście sprzedaje się soczyste wiśnie. Miejscowe zakłady zbadały mnуstwo przepisуw ciast z wiśnią, by zadowolić uczestnikуw i gości. Powiatowa spуłdzielnia upiekła biszkopt ze śliwkami Zimowa Wiśnia i ciasto Wiśniowa Polana. Prawdziwe arcydzieła kulinarne. Deser Wiśniowa Rozkosz jak najbardziej pasuje do nazwy. Potwierdzam. Sam sprуbowałem.
Specjalnie z okazji festiwalu kombinat mleczarski zmieniał wygląd swojego mleka zagęszczanego z cukrem Cherry Brandy. Fabryka produkcji wina w miejscowości Podświle położnej 25 kilometrуw od Głębokiego od kilku lat produkuje wiśniowe wino Marchand. Napуj nazwano na cześć winiarza Pascala Marchanda, urodzonego w Montrealu. Swoje wielkie doświadczenie zdobył w Burgundii. Jeśli chodzi o wino, zdobyło srebrny medal podczas międzynarodowego konkursu degustacji wina i koniaku Expoforum w Mińsku. Pochwalili je brytyjscy eksperci. Napуj z Podświla nazwali “uczciwym winem”. Rzeczywiście nie zawiera barwnikуw i dodatkуw. 10 — 12 stopni osiąga wskutek naturalnej fermentacji. Zwolennicy zdrowego trybu życia podczas Festiwalu Wiśni rуwnież się nie nudzili. Na miejskim boisku mogli wziąć udział w zawodach sportowych, między innymi postrzelać do tarczy pestką wiśni.
Ogrodnikуw, zarуwno zawodowcуw, jak i amatorуw, zaproszono na konferencję z udziałem pracownika ogrodu botanicznego Narodowej Akademii Nauk Białorusi Włodzimierza Reszetnikowa. Być może pomoże państwu ustalić, czy wiśnia jest jagodą czy owocem?
Wiśnia jako atrakcja turystyczna
Trochę żal, że świeże wiśnie można jeść tylko w lecie. Gdyby można było rozkoszować się nimi przez cały rok. Nic prostszego. Odtąd w Głębokim wielką pуłtorametrową gałąź wiśni można będzie podziwia o dowolnej porze roku. Ponieważ podczas festiwalu w mieście odsłonięto pomnik wiśni. To wcale nie jedyne dzieło sztuki. Stworzyć słowne i wizualne wiśniowe obrazy pomagali malarze, fotograficy i poeci. Najpiękniejszą akcją stał się konkurs Wiśniowa Krуlowa. Uczestniczki niezwykłego konkursu piękności zdaniem organizatorуw powinny być nie tylko urocze. Powinny być inteligentne, zaradne i obrotne.
Kolejny fakt. Na chrześcijańskich obrazach świętych czasami wiśnię malowano zamiast jabłka jako owoc poznania. Kwiaty wiśni uważane są za symbol życia. Są bardzo podobne do welonu panny młodej — białe, piękne i lekkie. Logiczne, że podczas festiwalu na plac miejski przyszły pary, ktуre chciały zawrzeć ślub w tych dniach. Najlepszą wiśniową ulicę, najsmaczniejszą i największą wiśnię urodzaju 2013 wybrano podczas uroczystości zamknięcia Cherry Festiwal.
Pуki młodzież bawiła się na dyskotece, biznesmeni porozmawiali o ważnych sprawach podczas forum inwestycyjnego. Odbył się w dniach festiwalu. Na forum przyjechali biznesmeni z Rosji, Ukrainy, Mołdawii, Łotwy, Litwy, Izraela, Francji i Niemiec. Według Tatiany Mołotownik, członkini komitetu organizacyjnego Festiwalu Wiśni, w przededniu imprezy mieszkańcy Głębokiego musieli solidnie zbadać doświadczenie zagraniczne:
— W Internecie obejrzeliśmy, jak podobne festiwale odbywają się w rosyjskim mieście Władimir, amerykańskim Traverse City, chorwackim Lovran, litewskim ґagarė. Mamy nadzieję, że udało się nam przemienić Głębokie na cały tydzień w prawdziwy wiśniowy raj. Nasi goście przekonali się, że Głębokie zasłużyło na miano białoruskiej stolicy wiśni.
W Głębokim wszyscy są przekonani, że festiwal zostanie nowym brandem turystycznym i przyciągnie uwagę do regionu, ktуry dla turystуw i biznesmenуw będzie jeszcze bardziej atrakcyjny.
Sergiusz Goleśnik
