Dyplomata, uczony, orientalista…

<img class="imgr" alt="W Narodowym Muzeum Historycznym w Minsku można sporo się dowiedzieć o słynnym rodaku Jуzefie Haszkiewiczu" src="http://www.belarus-magazine.by/belpl/data/upimages/2009/0001-009-377.jpg">[b]200-lecie naszego rodaka obchodzi cały świat. Konferencja Ogуlna UNESCO wpisała rocznicę Jуzefa Haszkiewicza na listę rocznic w latach 2014-2015 [/b]<br /> Ten wyjątkowy człowiek nawiązał więzi pomiędzy Białorusią i Japonią. Można to zobaczyć na własne oczy na wystawie “Jуzef Haszkiewicz — dyplomata, uczony-orientalista” w Narodowym Muzeum Historycznym w Minsku. “Jej część modułowa wkrуtce wyruszy do pałacu Rumiancewуw w Petersburgu — mуwi wicedyrektor muzeum Nina Kałymaha. — Następnie do kwatery głуwnej UNESCO w Paryżu, a we wrześniu do japońskiego miasta Hakodate”.
[b]200-lecie naszego rodaka obchodzi cały świat. Konferencja Ogуlna UNESCO wpisała rocznicę Jуzefa Haszkiewicza na listę rocznic w latach 2014-2015 [/b]

W Narodowym Muzeum Historycznym w Minsku można sporo się dowiedzieć o słynnym rodaku Jуzefie Haszkiewiczu Ten wyjątkowy człowiek nawiązał więzi pomiędzy Białorusią i Japonią. Można to zobaczyć na własne oczy na wystawie “Jуzef Haszkiewicz — dyplomata, uczony-orientalista” w Narodowym Muzeum Historycznym w Minsku. “Jej część modułowa wkrуtce wyruszy do pałacu Rumiancewуw w Petersburgu — mуwi wicedyrektor muzeum Nina Kałymaha. — Następnie do kwatery głуwnej UNESCO w Paryżu, a we wrześniu do japońskiego miasta Hakodate”.
Na stoiskach w minskim muzeum są informacje o Jуzefie Haszkiewiczu w języku białoruskim, rosyjskim i japońskim. Przed wejściem można wziąć folder w języku angielskim. Trafiła do moich rąk księga metrykalna: Haszkiewicz urodził się 16 marca 1814 roku w powiecie reczyckim w guberni minskiej, obecnie jest to obwуd homielski. Ojciec i brat byli duchownymi. Sam Jуzef początkowo wybrał służenie Bogu: Minskie Seminarium Duchowne, Petersburska Akademia Duchowna… Po studiach znał sześć językуw obcych. Trafił do Rosyjskiej Misji Duchownej w Chinach, gdzie spędził dziesięć lat. Tam badał kulturę, historię, religię kraju i robił zdjęcia. “Jуzef wspaniale fotografował florę i faunę wszystkich krajуw, gdzie bywał, zbierał zielniki, owady, ssaki i przekazywał do Muzeum Zoologicznego w Petersburgu — opowiada Nina Kałymaha. — Jak głosi dokument, ktуry niedawno znaleźliśmy, Haszkiewicz przekazał do Muzeum Zoologicznego w Petersburgu kolekcję chińskich motyli i kilka egzemplarzy ssakуw i ryb z Hakodate”.
Pуźniej Haszkiewicza w charakterze tłumacza i radcy wysłano wraz z załogą rosyjskiego admirała i dyplomaty Jewfimija Putiatina do Japonii. Ich misją były negocjacje o wspуłpracy. Japonia wуwczas była krajem odizolowanym od reszty świata, zresztą świat rуwnież się nią nie interesował. Udało się im zawrzeć pierwszą umowę rosyjsko-japońską i zamknięty kraj otworzył swoje porty dla rosyjskich okrętуw.
Jуzef Haszkiewicz znał język chiński i negocjacje prowadził w tym języku. Po krуtkim czasie opanował podstawy języka japońskiego. Przy pomocy Japończyka Tachibana-no Koosa, ułożył unikatowy słownik japońsko-rosyjski. Jest w nim nie tylko tłumaczenie wyrazu, ale i jego definicja: co oznacza zarуwno w jednym, jak i w drugim języku. Za tę pracę Haszkiewicz otrzymał nagrodę Diemidowa. Jedyny rękopis z korektą Jуzefa Haszkiewicza znajduje się na Akademii Nauk w Petersburgu w Dziale Rękopisуw Orientalnych.
Właśnie Haszkiewicza, dobrze wychowanego, kulturalnego i wykształconego, Putiatin polecił na stanowisko pierwszego konsula rosyjskiego w Japonii. W wielkim ośrodku politycznym, w mieście Hakodate, Jуzef Haszkiewicz pracował przez siedem lat. “Jasnowłosym konsulem z miłością nazywali Japończycy Jуzefa Haszkiewicza, a jego żonę Jelizawietę — świętą” — opowiada Nina Kałymaha. Na tę miłość i szacunek rzeczywiście zasłużył. Przy konsulacie otwarto szkołę, gdzie japońscy chłopcy poznawali podstawy budowania okrętуw, astronomii, języka rosyjskiego, a kilku samurajуw pojechało na studia do Rosji. W szpitalu przy konsulacie co roku bezpłatnie leczono ponad 100 Japończykуw. Właśnie od Haszkiewicza ludność kraju po raz pierwszy dowiedziała się o prawosławiu — zbudowano cerkiew. Nauczył miejscowego krawca Kizu Kakiti robić zdjęcia, założył on pierwszy zakład fotograficzny. Pуźniej warsztat szycia ubrań europejskich. Po powrocie do kraju Jуzef Haszkiewicz kupił majątek Mali niedaleko miejscowości Astrawiec, na granicy z Litwą, i zajął się filologią orientalną. Jego ostatnia książka, ktуra ukazała się już po śmierci autora, “O pochodzeniu języka japońskiego” rуwnież jest na wystawie.
Niestety przedmiotуw, ktуrymi posługiwał się konsul, w muzeum nie ma. Ekspozycja jednak pozwala odczuć atmosferę, w jakiej żył Haszkiewicz zarуwno na Białorusi, jak i w Japonii. Na wystawie można zobaczyć wspaniałą porcelanę japońską połowy XIX wieku, wachlarze, kimono. Ciekawa jest rekonstrukcja strojуw Haszkiewicza ucznia seminarium i konsula. Można usiąść w gabinecie Jуzefa Haszkiewicza. Popiersie, zrobione przez rzeźbiarza Waleryjana Januszkiewicza, nadaje wystawie tajemniczości. Wydaje się, że sam Haszkiewicz jest tu obecny. Podobne popiersie stoi w miejscowości Astrawiec, a w miejscowości Mali pojawiła się tablica pamiątkowa. W Minsku na jego cześć nazwano ulicę.
“Mamy nadzieję, że po wystawie o Jуzefie Haszkiewiczu dowie się więcej osуb — mуwi Nina Kałymaha. — Zwiedzającym podoba się tu. Niedawno byli uczniowie. Chłopcy od razu zaczęli rozglądać mapę świata z XVIII wieku, jak podrуżni przepłynęli od Rosji do Japonii, gdzie położony jest Kraj Wschodzącego Słońca. Byli rуwnież goście zagraniczni — pracownicy muzeum z państw nadbałtyckich”.
Badacze dopiero jakiś czas temu ustalili, gdzie pochowano konsula. Czytam kopię rzadkiego dokumentu, ktуry poświadcza, że właśnie w miejscowości Astrawiec na cmentarzu parafialnym znajduje się grуb Jуzefa Haszkiewicza. Na razie nie wiadomo, gdzie konkretnie. Mamy nadzieję, że historycy wkrуtce to wyjaśnią.

Julija [b]Bukiel[/b]
Заметили ошибку? Пожалуйста, выделите её и нажмите Ctrl+Enter