Па ілюстрацыях Далі можна чытаць “Боскую камедыю” Дантэ

У Нацыянальным гістарычным музеі адкрылася выстава графікі Сальвадора Далі «Боская камедыя». Увазе наведвальнікаў прадстаўлена 100 арыгінальных ксілаграфій — ілюстрацый вялікага сюррэаліста, створаных ім у 1960-м да шасцітомніка паэмы, выпушчанага ў гонар 700-годдзя Дантэ Аліг'еры. Каштоўны дадатак экспазіцыі — тытульны ліст юбілейнага выдання з малюнкам Далі, зробленым шарыкавай ручкай.

Куратар выставы Вольга Кліп кажа, што гэта мог быць аўтограф чалавеку, які набыў кнігу ці якому яна была падораная. На старонцы намаляваны анёл, росчырк, які нагадвае самога Далі, і пазначана дата — 1965 год. 

З ілюстрацыямі да «Боскай камедыі» звязана адна цікавая гісторыя. З'яўленню графічных работ папярэднічала серыя акварэляў. Заказ на іх стварэнне Сальвадор Далі атрымаў ад італьянскага ўрада ў 1951 годзе, загадзя да святкавання юбілею Дантэ. Мастак пачаў працу і зрабіў пэўную яе частку. Але, даведаўшыся пра гэта, абурылася італьянская грамадскасць, маўляў, як жа так: кнігу самага вялікага італьянскага паэта прапанавана ілюстраваць іспанцу. Ураду прыйшлося прыслухацца да крытыкі і заказ адклікаць. Тым не менш Сальвадор Далі ўсё ж завяршыў пачатую працу, але ўжо з парыжскімі выдаўцамі і ў графіцы. Дарэчы, прадстаўлены на выставе тытульны ліст з аўтографам якраз з французскай версіі кнігі.

Спецыялісты аднадушныя: ілюстрацыі Далі «Боскай камедыі» валодаюць колерам непераўзыдзенай якасці, максімальна набліжаюць графіку да жывапісу. Над імі мастак працаваў дзевяць гадоў і зрабіў па адной выяве да кожнай тысячы радкоў паэта. На выставачнай этыкетцы пад кожнай ксілаграфіяй не толькі назва твора, але і тыя некалькі радкоў з «Боскай камедыі», да якіх адсылае ілюстрацыя Далі. Па сутнасці, праглядаючы прадстаўленую калекцыю, можна даведацца пра змест паэмы, прачытаць яе. Праўда, Вольга Кліп лічыць, што за адзін раз атрымаецца наўрад ці:

— Работ так многа і ў іх такое багацце сюжэтаў і персанажаў, што цікаўнаму гледачу, хутчэй за ўсё, прыйдзецца прыходзіць у музей зноў і зноў. Думаю, трэба знаёміцца з гэтымі ілюстрацыямі, вяртацца дадому, чытаць ці перачытваць «Боскую камедыю» альбо глядзець анімацыйны фільм «Пекла Дантэ» і вяртацца на выставу зноў, каб адшукаць адказы на новыя пытанні.

Прадстаўленыя ў Мінску работы лічацца лепшымі графічнымі творамі Сальвадора Далі і лепшымі ілюстрацыямі несмяротнай паэмы Дантэ Аліг'еры. Прывезены сюды збор належыць прыватнаму італьянскаму калекцыянеру Андрэа Пантальці. Знакамітая экспазіцыя запатрабаваная, падарожнічае па свеце і нядаўна вярнулася з ЗША. Вялікая ўдача, што цяперашні яе прыпынак тут. У твораў графікі абмежаваны час экспанавання. Вось і пасля вяртання з Мінска ў Рым ксілаграфіям спатрэбіцца адпачынак — пэўны тэрмін яны будуць знаходзіцца ў сухім і цёмным памяшканні, як патрабуюць умовы захоўвання такіх работ. 

Убачыць выставу Сальвадора Далі «Боская камедыя» можна па 1 мая. Час працы — з 11 да 19 гадзін. Кошт квітка — 10 рублёў. Ільготны тарыф (для пенсіянераў і школьнікаў) — 5 рублёў.

svirko@sb.by