Трыццаць гадоў грамадскай працы на ніве беларускасці называе кіраўнік алушцінскай суполкі “Сябрына” Віталь Бартохаў… сваім захворваннем. Разумее: за плячыма — афіцыйная праца, ды і сям’я патрабуе ўвагі... Аднак нічога з сабою зрабіць не можа. У сваім лісце, што даслаў у рэдакцыю, піша: “Любімая жонка Ірына ўжо змірылася: падтрымлівае мяне і закрывае вочы на ўсе мае “беларускія паходжанні”. А дачка яго, Алёна, і ўвогуле пачала дапамагаць бацьку ў яго беларускіх справах. Калі спадар Віталь патрапіў восенню ў бальніцу, яна вяла перапіску з Рэспубліканскім цэнтрам нацыянальных культур аб удзеле ў трэцім Фэсце мастацтваў беларусаў свету беларускага мастака-ювеліра з Ялты Пятра Якубука.
“А хто ж тут, у Крыме, яшчэ скажа слова пра беларусаў ды Беларусь?” — разважае Бартохаў. Вось і ўдзельнічае ў імпрэзах, дзе патрэбны яго веды пра звычаі ды абрады народа, дзе можна размаўляць на роднай мове ды спяваць песні Бацькаўшчыны, расказваць пра слаўных яе сыноў, многія з якіх упісалі свае імёны і ў гісторыю Крыма. На Дні яднання народаў Расіі, пісаў спадар Віталь, беларусы Алушты, па традыцыі, аформілі свой кутак, па-беларуску віншавалі жыхароў і гасцей горада-курорта са святам. А ў вялікім зборным канцэрце беларускія песні спявалі Наталля Маркевіч ды Ганна Песенка. Сам жа Віталь у той дзень з сольнай літаратурна-фальклорнай праграмай “Мне сняцца сны аб Беларусі” выступаў у Этнаграфічным музеі Сімферопаля.
Віталь Бартохаў расказвае пра Максіма Багдановіча
Пасля ўдзельнічаў у сёмым Фестывалі моў народаў Расіі, які праходзіў у Ялцінскай гуманітарна-педагагічнай акадэміі. З выкарыстаннем мультымедыйных сродкаў расказваў ён пра мову беларускую. Адметнасць, каларыт дзеі надала гульня акцёраў тэатра-студыі “Імправізацыя”, якім кіруе зямлячка, заслужаная працаўніца культуры Крыма Святлана Краўцова. Завяршыўся ж выступ кампазіцыяй “З глыбінь жыватворных”: прыгожым “вяночкам” беларускіх абрадавых песень.
На пачатку снежня алушцінскія ды ялцінскія беларусы адправілі відэа віншаванне ў Музей М. Багдановіча ў Яраслаўлі з нагоды 25-годдзя яго ўтварэння. А 10 студзеня ў вячэрнім тэлеэфіры выйшла перадача “Ещё”: Віталь Бартохаў разам з старшынёй беларускай суполкі “Радзіма” з Сімферопальскага раёна Вольгай Рудэнкай віншавалі крымчан з Калядамі. На працягу 25 хвілін знаёмілі гледачоў са звычаямі, абрадамі беларусаў. Спадар Віталь выканаў песні “Ішла Каляда, калядуючы”, “Паехала Каляда з канца ў канец”. Завяршылася тэлевіншаванне вершам Рыгора Барадуліна “Божа, паспагадай усім”. “Пра беларускія традыцыі на тэлебачанні мы вось так расказвалі ўпершыню, — піша Віталь Бартохаў. — Лічу, экспромт атрымаўся. Мы справіліся з аднаго дубля. Перадача выйшла ў эфір”.
На Каляды ж алушцінскія беларусы адзначылі дзень нараджэння суполкі: у тыя святочныя дні амаль 20 гадоў таму яны й аб’ядналіся. “А цяпер працуем над новым праектам, — заінтрыгаваў у канцы пісьма Віталь Бартохаў. — Што атрымаецца — абавязкова даведаецеся!”.
Дарэчы, услед за першым лістом, паводле якога рыхтаваўся да друку артыкул, прыйшоў другі. У ім Віталь Бартохаў пісаў: “Летась супляменнікі на Дні Алушты ў Дзяржаўным Савеце Рэспублікі Крым частавалі ганаровых гасцей беларускімі стравамі, нават калдунамі з сырам. За кухара была сакратарка грамады Тамара Мухай”. Паведаміў і пра тое, што ў час святкавання 25-годдзя этнаграфічнага музея Сімферопаля перадаў у беларускі куток экспазіцыі матулін гладыш, які, пісаў, “частаваў нас малачком, а, пабываўшы ў печы, радаваў і тваражком, з якога матуля рабіла розныя сырныя стравы”. Не абышоўся мінулы год для беларусаў Алушты без адкрыццяў. У конкурсе “Крымская прыгажуня” ўдзельнічала Аліна Франчук, родавыя карані якой з вёскі Васькавічы Слаўгарадскага раёна Магілёўшчыны. У якасці конкурснага печыва дзяўчына згатавала абрадавых жавароначкаў, якіх у Беларусі выпякаюць на свята Саракі. Аліна чытала беларускія вершы, дэфіліравала ў нацыянальным строі, у сюжэтна-харэаграфічнай пастаноўцы прадстаўляла народныя традыцыі. Справілася прыгажуня выдатна! І атрымала тытул “Міс Абаяльнасць”.
Кацярына Мядзведская
Голас Радзімы № 12 (3564), чацвер, 29 сакавіка, 2018 у PDF
Беларусы Крыма расказалі пра традыцыі свайго народа па мясцовым тэлебачанні
Душою на роднай зямлі
Полная перепечатка текста и фотографий запрещена. Частичное цитирование разрешено при наличии гиперссылки.