Фото bestsemya.ruФакт застаецца фактам: практычна адзін шлюб з двух у нас у краіне распадаецца. Так-так, статыстыка па-ранейшаму сведчыць, што мы трымаем другое месца ў свеце па колькасці разводаў. На першым, дарэчы, Расія. У мінулым годзе ў нашай краіне на 64 тысячы зарэгістраваных шлюбаў прыйшлося больш за 32 тысячы разводаў. А вас палохаюць гэтыя лічбы? Асабіста мяне — так.
На гэтую тэму нядаўна на вочы трапіла даследаванне, дзе пералічваліся асноўныя прычыны разводаў. Пакуль адкладзіце на секунду-другую гэты тэкст і паспрабуйце выказаць здагадку, што, на ваш погляд, становіцца яблыкам разладу часцей за ўсё.
Што ж, не буду вас стамляць. Самая распаўсюджаная прычына сварак і ўзаемных прэтэнзій у парах — грошы. Менавіта з-за іх адносіны мужчыны і жанчыны трашчаць па швах на ўсіх этапах. Ні рэўнасць, ні хатнія абавязкі не выклікаюць такую буру запалу, як грошы. Прычым спрэчкі на фоне грашовых купюр узнікаюць не толькі ў малазабяспечаных сем’ях. Многія якраз разыходзяцца не з-за адсутнасці грошай, а з-за рознага погляду на іх размеркаванне. Асабліва востра гэтая праблема ўзнікае ў сем’ях, дзе працуе толькі адзін муж.
На другім месцы — адсутнасць узаемаразумення, агульных інтарэсаў. Далей ідуць разыходжанні ў выхаванні дзяцей, размеркаванне побытавых абавязкаў і злоўжыванне алкаголем.
Дарэчы, пра абавязкі. Ці ведаеце вы, што беларускі трацяць на вядзенне хатняй гаспадаркі ў 2,5 раза больш часу, чым іх мужы? Але цяпер гендарныя ролі пачынаюць пераацэньвацца. У жанчын, якія ўсё яшчэ адчуваюць праблему «падвоенага працоўнага дня», змяняюцца ўяўленні пра размеркаванне абавязкаў у сям’і. Але ж сіла традыцый моцная: мужчыну складана ўявіць каля пліты або з анучай у руках. Вось вам і гарачыя спрэчкі ўнутры ячэйкі грамадства.
Праблема выхавання дзяцей асобная. Нягледзячы на тое што колькасць свядомых бацькоў становіцца большай, усё роўна асноўныя клопаты пра дзяцей — на плячах жанчыны. Але давайце не будзем вінаваціць мужоў. Маме псіхалагічна прасцей быць з малымі — інстынкт. А як быць мужчынам? Ім патрэбны час для ўсведамлення свайго бацькоўства. Але ці ёсць ён у іх? У нашай краіне ўжо не раз абмяркоўвалі пытанне дэкрэтнага адпачынку для мужчын. І, здаецца, ад размоў перайшлі да справы.
Створана міжведамасная рабочая група па разглядзе гэтага пытання. У яе ўвайшлі прадстаўнікі Мінадукацыі, Міністэрства аховы здароўя, Мінфіна, дэпутаты, прадстаўнікі прафсаюзаў. Больш за 66% жыхароў краіны выступаюць за ўвядзенне абавязковага бацькоўскага водпуску. Сярод рэспандэнтаў-мужчын за яго выказаліся 61,2%, сярод жанчын — 70,3%.
Гэты вопыт не новы. Дэкрэтны для бацькоў прыняты ў многіх краінах Еўропы. У Швецыі ўжо 30 гадоў апрабуецца такі падыход. І, скажу вам, паспяхова.
Наогул можна доўга і ўпарта абмяркоўваць, як вярнуць былыя сямейныя каштоўнасці і скараціць колькасць разводаў, успамінаць, як было раней. Але звыклыя схемы наўрад ці будуць працаваць. Занадта наша грамадства змянілася, а гендарныя ролі зрушыліся. Таму трэба выпрацоўваць прынцыпова новыя падыходы. Але без аналізу наўрад ці мы атрымаем правільны вынік. Таму з мая па лістапад пройдзе нацыянальнае сацыялагічнае даследаванне. Афіцыйная назва — «Фарміраванне сям’і, стабільнасць сямейных адносін і нараджальнасць у зменлівых сацыяльна-эканамічных умовах жыцця беларусаў». У ходзе даследавання апытаюць каля 10 000 пастаянных жыхароў краіны ва ўзросце 18—79 гадоў з выпадковым адборам рэспандэнтаў у хатняй гаспадарцы.
Мэта даследавання — прааналізаваць працэсы фарміравання сям’і і нараджальнасці, тэндэнцый рэпрадуктыўных паводзін, сямейных адносін, а таксама ацаніць эфектыўнасць нацыянальнай дэмаграфічнай і сямейнай палітыкі. Пасля сацыёлагам трэба будзе даць ацэнку эфектыўнасці нацыянальнай дэмаграфічнай і сямейнай палітыкі і распрацаваць навукова абгрунтаваныя рэкамендацыі па яе ўдасканаленні. Магчыма, новыя даныя дапамогуць змяніць не самую прыемную для нашай краіны статыстыку ў лепшы бок.
