Co, nie sіyszeli¶cie jeszcze o Annie Szarewicz? Ogromne zaniedbanie… Na przykіad w Brze¶ciu Szarewicz jest postaci± bardzo zauwaїaln±. 20letnia miкdzynarodowa mistrzyni w szachach siedzi przede mn±, u¶miecha siк i gіaska ogromnego kota, ktуry ulokowaі siк u niej na kolanach. Kot najlepszej od dwуch ostatnich lat biaіoruskiej szachistki, dwukrotnej mistrzyni Biaіorusi teї lubi w wolnym czasie zabawiж siк z figurami, nie darmo przecieї nazwano go tak dјwiкcznym i wiele wyja¶niaj±cym imieniem — “Chess”. Co prawda kot gra raczej intuitywnie i figury przestawia w nieіadzie, bez jakiegokolwiek schematu: kіadzie siк spaж na szachownicy, rozsuwaj±c wіasnym ciaіem goсcуw, pionki, nie czuje szacunku nawet do damy lub krуla, je¶li staj± na jego drodze. A zatem zwierzк domowe nie ma pojкcia o їadnych gambitach lub obronach sycylijskich. W odrуїnieniu od Anny Szarewicz… Jak wcze¶niej wyobraїali¶my sobie szachistkк? Gruba pani, w okularach, czyta m±dre ksi±їki, no i w ogуle — sztywna i nieprzyzwoicie nudna. W odrуїnieniu od mкїczyzn — arcymistrzуw. Ci zawsze wydawali siк geniuszami, wyrafinowanymi inteligentami, kwiatem ¶wiata, moїe z pewnymi dziwactwami lub z lekka zwariowanymi, jak na przykіad, ten sam legendarny Fischer. Obecnie sytuacja bardzo siк zmieniіa. Teraz kobiety — szachistki to wspaniaіe dziewczyny, jak gdyby wprost z podium. I poza tym graj± nie gorzej, a czasem nawet lepiej od wielu mкїczyzn.
Weјmy dla przykіadu Wкgierkк Polgar. Dama ta wielu da fory, po zagraniu partii z ni± wielu mistrzуw uzna remis za zaszczyt. No i na okіadkach glamurowych pism czк¶ciej da siк zobaczyж dziewczynк z koniem szachowym w rкku niї damк z kameliami. Na przykіad Aleksandrк Kosteniuk. Ciemnowіosa rosyjska arcymistrzyni o porcelanowej cerze pracuje jako modelka i na wіasnej stronie internetowej sprzedaje zdjкcia, na ktуrych pozuje w bikini obok olbrzymich figur szachowych. 31letnia Marina Manakowa za¶ w ubiegіym roku przyci±gnкіa uwagк po zrobieniu rozbieranych zdjкж dla rosyjskiego czasopisma “Skorost”. Pујniej pozowaіa dla magazynu “Maxim” oraz rosyjskiej wersji “Playboy’a”.
W ten sposуb dziewczyny aktywnie przyci±gaj± do szachуw sponsorуw, udowadniaj±c, їe bycie іadn± i inteligentn± naraz nie jest aї tak± rzadko¶ci±… Namacalnym dowodem tego jest Biaіorusinka Ania Szarewicz. I oto siedzi przede mn±, darzy otwartym u¶miechem i gіaska kota, ktуry ulokowaі siк na kolanach…
— Aniu, czy od dawna zajmujesz siк szachami?
— Graж zaczкіam maj±c 5 lat. Teraz mam 20, proszк policzyж.
— Nigdy nie poїaіowaіa¶ wіasnego wyrobu?
— Nigdy. Chociaї do 10 lat zajmowaіam siк rуwnieї akrobatyk±. Ale pујniej szachy zwyciкїyіy.
— I co, od razu wszystko siк udaіo?
— Tak jest. Dosyж szybko zostaіam mistrzyni± w¶rуd dziewczyn, co ma duїe znaczenie dla dalszego rozwoju, aby nie zatraciж interesu do zajкж. Graіam sobie i doszіo do tego, їe w roku 2002 zostaіam mistrzyni± kraju, w bieї±cym roku za¶ powtуrzyіam to osi±gniкcie.
— Ileї miaіa¶ lat w 2002… 16, nie?
— Tak, zostaіam najmіodsz± mistrzyni± w historii Biaіorusi. Wcze¶niej byіa ni± Elmira Chlorowiec, ktуra zdobyіa swуj pierwszy tytuі w bardzo odlegіym 1981 roku.
Ania mуwi o tym trochк siк wstydz±c, opu¶ciwszy wzrok. Jest skromna, mimo їe іadna. Dotychczas nigdy nie miaіem okazji pogadaж, jak to siк mуwi, “o їyciu” z przedstawicielami takiej intelektualnej gry jak szachy.
I oto co muszк zaznaczyж. Mimo їe Szarewicz jest osob± wyksztaіcon± — jej rozmowa toczy siк niby strumieс, pіynnie jak muzyka, — ale w tym wszystkim widaж w pierwszej kolejno¶ci dziewczynк z wіa¶ciwymi jej marzeniami i їyczeniami. Nie jest skupiona wyі±cznie na szachach, chociaї marzy osi±gn±ж w tej dziedzinie wszystko, poza tym s± do tego wszystkie przesіanki. Marzy o rodzinie, dzieciach, o wielkiej miіo¶ci. Ale czy taka miіo¶ж jest teraz? Ania nie bardzo chce o tym mуwiж, ale kr±ї± pogіosy o jej romansie z jednym ze znanych arcymistrzуw. Nic dziwnego. Przecieї biaіoruskie dziewczyny zawsze wyrуїniaіy siк nie tylko urod±, lecz rуwnieї dobrym charakterem…
— Jaki trzeba mieж charakter, aby tak dobrze — jak ty — graж w szachy?
— Nie wszystko zaleїy od talentu. Potrzebne s± wytrwaіo¶ж, zdolno¶ж my¶lenia do przewidywania kilku kolejnych krokуw oraz siіa woli. Nie jest zbyt іatwo zmuszaж siebie do czytania specjalizowanej literatury, ci±gіego samodoskonalenia, starannie przygotowywaж siк do turniejуw, kiedy mіody organizm potrzebuje luzu, rozіadowania energii. W takich przypadkach spotykam siк z koleїankami, plotkujemy sobie, idziemy na dyskotekк. Ale najwaїniejsze — to zdolno¶ж do pracy, jak w kaїdej innej dziedzinie: je¶li naprawdк chce siк co¶ osi±gn±ж, koniecznie siк osi±gnie.
— A dlaczego mкїczyјni graj± lepiej od kobiet? Dlatego, їe s± rozumniejsi?
— Jest to bardzo sporna kwestia. Po prostu mкїczyјni maj± o wiele wiкcej czasu na szachy, mog± w caіo¶ci po¶wiкciж siк tej grze, caіkiem skupiж siк na niej. W czasie partii mкїczyјni my¶l± tylko o niej i o niczym innym.
— A kobiety — o mкїczyznach?
— Kobieta posiada rodzinк, dzieci oraz komplet innych rуїnych problemуw oprуcz szachownicy.
— A kiedy jeste¶ zakochana, grasz lepiej czy gorzej?
— Zakochanie to pocz±tek relacji, kiedy my¶li siк tylko o ukochanym, unosi siк, martwi, a miіo¶ж to juї ustatkowane, stabilne uczucie. Wie siк, їe osoba ta bкdzie z tob± w biedzie i w rado¶ci. A zatem my¶lк, їe zakochanie przeszkadza grze, natomiast miіo¶ж pomaga.
— A czy caіa ta informacja szachowa nie za bardzo dziaіa na mуzg? W nocy nie ¶nisz szachуw?
Sergiusz Kanaszyc
