Па кожным выпадку «мініравання» праводзіцца дасканалая праверка.
Жарты запаволенага дзеяння
Чыгуначны вакзал, гандлёва-забаўляльныя цэнтры ў розных раёнах Мінска, станцыі метро і Нацыянальны аэрапорт. Усе гэтыя аб’екты ў розны час «мініравалі». Толькі ў Мінску з пачатку года паступіла 6 паведамленняў аб небяспецы. Лічбы прыводзіць намеснік начальніка крымінальнага вышуку ГУУС Мінгарвыканкама Яўген Зюзёнак. І ўдакладняе: не ўсе гэтыя выпадкі рэзанансныя. Бываюць, я так бы іх назвала, бытавыя «мініраванні». Калі сямейны дэбашыр, звычайна ў стане алкагольнага ап’янення, паведамляе, што заклаў бомбу па канкрэтным адрасе. Так, у мінулым годзе ў Савецкае РУУС Мінска патэлефанаваў мужчына. Ён паведаміў, што атрымаў ад незнаёмца запіску з інфармацыяй пра тое, што замініраваны дом па адрасе: Мірашнічэнкі, 16. Інфармацыя гэта, на шчасце, не пацвердзілася. Таксама некаторыя пагражаюць адкрыць газавы вентыль і падняць у паветра цэлы пад’езд. Асобы зламыснікаў у такіх выпадках вызначаюць хутка.
І ўсё ж усеагульную ўвагу прыцягваюць рэзанансныя выпадкі. Такія, як ілжэмініраванне ў канцы сакавіка чыгуначнага вакзала і двух буйных гандлёвых цэнтраў. Ці ў красавіку — Нацыянальнага аэрапорта, гатэля, гандлёва-забаўляльнага цэнтра або мінскага метро. У мінулым годзе такога «жартаўніка» затрымалі на адной са станцый па сіняй ветцы. Нецвярозы мужчына сцвярджаў, што ў яго заплечніку бомба. Інтраскоп высвеціў незразумелую прыладу з правадамі. Супрацоўнікі метрапалітэна выклікалі сапёраў. Група размініравання нічога забароненага не выявіла. Затое «ўзнагарода» хутка знайшла свайго «героя». Мужчыну арыштавалі на два месяцы. Плюс выставілі кампенсацыю выдаткаў за выезд сапёрна-піратэхнічнай групы.
Ва ўсіх выпадках трывога, на шчасце, была фальшывай. Праўда, з вельмі адчувальнымі расходамі з бюджэту. Толькі работа сапёрнай групы абыходзіцца ў сярэднім у 300 рублёў. Свой рахунак выставіць кожная служба, якую задзейнічалі ў праверачных мерапрыемствах: МНС, кіналагічная служба і сапёрна-піратэхнічная група ўнутраных войскаў МУС. А яшчэ, калі выклікалі, то «хуткая дапамога» і спецпадраздзяленне «Алмаз». Плюс кіраўніцтва «замініраваных» аб’ектаў можа падлічыць нанесены ўрон. Выходзіць даволі значная сума. А заадно і крымінальная адказнасць.
— Пакаранне за правапарушэнне — ад штрафу да пазбаўлення волі, — удакладняе Яўген Зюзёнак. — Усё залежыць ад цяжару наступстваў або памеру шкоды. Да цяжкіх наступстваў можна аднесці парушэнне работы грамадскага транспарту, вакзала і іншых стратэгічна важных аб’ектаў, зрыў масавых мерапрыемстваў. Буйны ўрон — ад 250 базавых велічынь (сёння гэта 6375 рублёў).
Без ананімнасці ў сетцы
Ёсць яшчэ адна катэгорыя «мінёраў». Некаторыя мяркуюць, што ў «сусветнай павуціне» згубіцца прасцей простага, таму і шлюць свае паведамленні праз інтэрнэт. Апошні выпадак паказальны. Паведамленне пра тое, што будынак Нацыянальнага банка замініраваны, паступіла менавiта на электронную пошту. Яўген Зюзёнак запэўнівае: схавацца не атрымаецца нават за мяжой. Проста на пошукі хулігана прыйдзецца выдаткаваць трохі больш часу.
Дарэчы, дзевяць з дзесяці «мінёраў» — нецвярозыя грамадзяне, тыя, хто мае псіхічныя парушэнні, або дзеці. Так, у 2016 годзе ў МНС з мабільнага тэлефона паступіў званок аб мініраванні аэрапорта. Чалавек запатрабаваў 1 мільён долараў і верталёт — усё, як у крутым баевіку. «Жартаўніком» аказаўся падлетак з Мазыра. Па факце распачалі крымінальную справу. Таму што адказнасць перад законам за загадзя лжывае паведамленне аб небяспецы наступае з 14 гадоў. Дарэчы, пакаранне такім «жартаўнікам» выносіць суд. Так, нядаўна мінчанін атрымаў штраф у 200 базавых велічынь (гэта 5,1 тысячы рублёў) за «мініраванне» станцыі метро «Малінаўка». Акрамя таго, ён павінен прайсці прымусовае лячэнне ад наркаманіі. У момант здзяйснення правапарушэння быў п’яны (у крыві выяўлена 1,72 праміле алкаголю).
Вернемся да «мініравання». Сілавікі ведаюць, як змагацца з такой навалай. Усе іх дзеянні адпрацаваны да аўтаматызму. Таму, калі бачыце, што супрацоўнікі міліцыі эвакуіруюць людзей з будынка, ведайце: гэта сапраўдная трывога.
— Праводзіць вучэнні ў такіх маштабах няма неабходнасці, — тлумачыць спецыяліст. — Цалкам эвакуіраваць людзей з 5—6-павярховай пабудовы, напрыклад з гандлёва-забаўляльнага цэнтра, ніхто не будзе. Але, паўтару, на кожны зварот аб мініраванні мы будзем рэагаваць: эвакуіраваць, праводзіць агляд грамадзян, абмяжоўваць допуск у будынак. Гэта сусветная практыка. Таму што бяспека важней за ўсё.
Спецыяліст нагадвае: заведама лжывае паведамленне аб небяспецы — выбуху, падпале і іншых дзеяннях, якія ствараюць пагрозу для жыцця і здароўя людзей, — цягне за сабой крымінальную адказнасць, якая наступае з 14 гадоў. Максімальнае пакаранне згодна з артыкулам 340 Крымінальнага кодэкса — 7 гадоў пазбаўлення волі. Акрамя таго, заканадаўства прадугледжвае кампенсацыю вінаватым усіх выдаткаў, якія панеслі экстранныя службы пры рэагаванні на лжывае паведамленне.
misnik@sb.by
