Prezydent Alaksandr Łukaszenka wziął udział w posiedzeniu Najwyższej Rady Państwowej Państwa Związkowego, które odbyło się w Moskwie. Spotkał się również z prezydentem Rosji Władimirem Putinem. Poruszone zostały aktualne kwestie dwustronnej współpracy i procesu integracyjnego.
Posiedzenie Najwyższej Rady Państwowej Związku Białorusi i Rosji zaplanowano w końcu ubiegłego roku. Z kilku przyczyn zostało przeniesione. Po rozpoczęciu działalności Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej pojawiło się sporo opinii o weryfikacji priorytetów integracyjnych. Najbardziej aktualny dziś jest kierunek euroazjatycki i format dwójki powinien przejść do historii. Podobnie jak Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza. Trudno się zgodzić z taką logiką. Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza ustąpiła miejsce Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, gdy nowa jednostka stała się bardziej zaawansowana niż dotychczas. W przypadku Państwa Związkowego takie zmiany w najbliższej przyszłości nie są możliwe. W związku dwóch stron oprócz składnika gospodarczego istnieje składnik integracji obronnej, wspólnej polityki, w tym polityki zagranicznej, współpracy w zakresie opieki społecznej. Euroazjatycka Unia Gospodarcza daleko ma do takiej integracji, a dlatego alternatywy dla Państwa Związkowego na razie nie ma. Można o tym sądzić po treści rozmowy na najwyższym szczeblu. Na samym początku spotkania prezydentów Białorusi i Rosji Władimir Putin powiedział, że różne jednostki integracyjne wcale nie wykluczają się nawzajem. Alaksandr Łukaszenka zwrócił uwagę na to, że nadszedł czas na sformalizowanie w formacie związku wszystkich porozumień, które osiągnięto w ubiegłym roku.
W trakcie spotkania w Moskwie Alaksandr Łukaszenka podkreślił znaczenie przeprowadzenia Najwyższej Rady Państwowej Państwa Związkowego:
— W grudniu ubiegłego roku poruszaliśmy z Kazachstanem temat naszych stosunków, bardziej w zakresie gospodarki. Rozszerzyliśmy Euroazjatycką Unię Gospodarczą, faktycznie dołączyły do nas Kirgizja i Armenia. Rozmawialiśmy o tych problemach również z panem, spotykając się w Soczi… Było sporo rozmów tamtej nocy w lutym w Minsku. Dziś jak słusznie pan powiedział możemy sformalizować wszystkie nasze rozmowy, negocjacje, podejmując słuszne decyzje. Czasy są trudne, na całym świecie są trudne, wymagają decyzji. Myślę, że podejmiemy te decyzje.
Władimir Putin zgodził się z kolegą:
— Wiele zrobiono w poprzednich latach, ale jedno nie zastępuje innego. Mam na myśli powstanie wspólnego rynku Kazachstanu, Białorusi i Rosji, utworzenie Wspólnego Obszaru Gospodarczego. W ramach Państwa Związkowego natomiast istnieją inne kwestie, inne zadania, które rozwiązujemy. W tym sensie ten związek jest bardziej zaawansowany, zwłaszcza jeśli chodzi o kwestie o charakterze społecznym i to, jak rozwiązujemy je w interesach naszych obywateli.
Przed posiedzeniem Najwyższej Rady Państwowej na Alaksandra Łukaszenkę czekała przyjemna niespodzianka. Rosyjski prezydent uhonorował go Orderem Aleksandra Newskiego. Jest to zaszczytne wyróżnienie dla wybitnych rosyjskich i zagranicznych działaczy społecznych, przedstawicieli biznesu państw obcych za zasługi we współpracy z Rosją i sprzyjanie jej rozwojowi społeczno-gospodarczemu.
“Najważniejsze, że w najtrudniejszych czasach zawsze byliśmy razem i razem wybrniemy z obecnej trudnej sytuacji. Tak jest łatwiej. Tak postępują bliskie narody. Różnie traktuje się nasze stosunki. Ci, którzy myślą, że mamy problemy nie do przezwyciężenia, stanowią mniejszość, niech się uspokoją. Rozczarujemy ich. W tej trudnej sytuacji wiemy, co robić, umówiliśmy się, że wybrniemy z niej razem, jak przystało na bratnie narody”
Alaksandr Łukaszenka
Na porządku dziennym posiedzenia Najwyższej Rady Państwowej było ponad 10 pozycji. Rozpatrzono wyniki współpracy handlowo-gospodarczej Białorusi i Rosji w ostatnich latach. W centrum uwagi znalazła się również kwestia wykonania programu uzgodnionych działań w polityce zagranicznej. Tradycyjnie na porządku dziennym było wykonanie i kształtowanie budżetu Państwa Związkowego. Nowa uchwalona lista wydatków przewiduje kwotę w wysokości prawie 5 miliardów rosyjskich rubli. Około 85 procent wydanych zostanie na finansowanie 36 wspólnych programów i przedsięwzięć. Na porządku dziennym pojawiła się dodatkowa pozycja, dotycząca współpracy handlowo-gospodarczej Białorusi i Rosji. W ostatnim czasie temat możliwej utraty znaczenia integracyjnego Państwa Związkowego na tle utworzonej Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej często jest poruszany. Zresztą Alaksandr Łukaszenka wolał postawić kropkę nad i:
— Poniekąd dzięki Związkowi Białorusi i Rosji nie znaleźliśmy się na uboczu światowych i regionalnych procesów integracyjnych. Stał się przykładem podczas utworzenia Unii Celnej, Wspólnego Obszaru Gospodarczego, a następnie Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, co pozwala dziś stawiać pytanie o możliwości “integracji integracji”, a być może rozszerzenia Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, mając na myśli jej funkcje i pełnomocnictwa.
Mówiąc o podpisaniu piętnaście lat temu umowy o utworzeniu Państwa Związkowego, prezydent stwierdził, że “był to decydujący krok, który nie tylko wzmocnił partnerstwo strategiczne bratnich państw”.
Jak w każdych relacjach, we współpracy gospodarczej od czasu do czasu dochodzi do sporów. Alaksandr Łukaszenka jest przekonany, że integracja dwóch krajów jest tak bardzo zaawansowana, że nie można “utracić tempa ruchu naprzód, tym bardziej sztucznie doprowadzać do konfliktów”. Posiedzenie Najwyższej Rady Państwowej było ważne, ponieważ wyznaczyło priorytetowe dziedziny i zadania rozwoju Państwa Związkowego w perspektywie średnioterminowej. Chodzi o plan działalności w latach 2014-2017.
— Nasze rządy długo pracowały nad tym dokumentem, by określić wspólne obszary, w oparciu o które projekt związkowy otrzyma nową dynamikę i wyznaczniki dalszego rozwoju — powiedział prezydent Białorusi. Położył nacisk również na wynikach dwustronnej współpracy handlowo-gospodarczej. — Niestety od dwóch lat spada wielkość wymiany handlowej. Bez wątpienia przyczyną jest niekorzystna koniunktura w handlu zagranicznym. Poniekąd jesteśmy sami winni: stwarzamy napięcie w stosunkach handlowych, w polityce gospodarczej naszych krajów, z tego powodu pojawiają się sztuczne bariery dla swobodnego przepływu towarów. Wszystkie te bariery należy znieść i my to zrobimy, kształtować wspólną politykę przemysłową i wspólny rynek. To jest w naszych interesach i jest bardzo ważne dla innych projektów integracyjnych.
Białoruś i Rosja przygotowały spis wspólnych przedsięwzięć zmierzających do eliminowania barier w handlu towarami i w świadczeniu usług. Jak oświadczył Władimir Putin, takie działania “zakładają rozszerzenie udziału firm i zakładów dwóch krajów w zamówieniach publicznych”. Jak powiedział rosyjski prezydent, Białoruś nadal jest liderem spośród państw WNP według wielkości rosyjskich inwestycji, w 2014 roku kwota stanowiła 6,3 miliarda dolarów USA. Kwotę w wysokości 2,3 miliarda dolarów USA białoruska strona zainwestowała w rosyjską gospodarkę.
Wasil Charytonaŭ
