Як камунальнiкi пазбаўляюцца няпрофiльных актываў

Пожарное депо, школы, казармы, пионерские лагеря и спортивные базы. Что объединяет эти объекты? Один собственник — ЖКХ. На его баланс в свое время сбрасывали все подряд, начиная с ведомственного жилья и заканчивая кораблями, коровниками и военными городками. Не взирая на их абсолютную непрофильность. Обслуживание таких активов ежегодно выливается в копеечку. И какую! Долги стали настолько тяжкими, что на них обратила внимание рабочая группа по изучению проблемных вопросов в жилищно-коммунальном хозяйстве. И вынесла вердикт — с непрофильными активами в системе ЖКХ нужно что-то делать. Что изменилось с тех пор и что в ближайшее время еще изменится в Минске, выяснила «Р».

Военный городок — самый крупный непрофильный объект в системе городского ЖКХ. Всего же на его балансе 5 таких объектов — производственно-складские здания по улице Кабушкина и на Минском фарфоровом заводе, общежитие для инвалидов по зрению и даже здание бывшего коровника. Капитально ремонтировать такие объекты экономически нецелесообразно. Дешевле снести, а на этом месте что-нибудь построить. Пока нет инвесторов, ЖКХ несет немалые расходы на содержание. Только в этом году они составили 1 миллиард 900 миллионов рублей. Правда, в скором времени этот вопрос решится: компенсировать затраты жилищно-коммунальных предприятий на содержание непрофильных убыточных объектов будут из бюджетных средств. Такое принципиальное решение в Мингорисполкоме приняли в конце сентября. Порядок компенсации затрат еще не прописан. Этими вопросами сейчас занимаются специалисты главного финансового управления горисполкома. Это дело не одного дня, учитывая суммы, о которых идет речь.

Самое существенное изменение — ЖЭСы потеряют статус юрлица. Плюсы нововведения — меньше времени на заполнение бумаг, больше — на выполнение прямых обязанностей: эксплуатацию, техническое обслуживание жилфонда, обеспечение сохранности имущества. В итоге сократят 563 штатные единицы, в основном работников аппарата управления. Станет меньше юристов, бухгалтеров, кадровиков, зато больше специалистов рабочих специальностей. Это позволит сэкономить около 43 миллиардов рублей. Что это даст? Предположительно — новые зарплаты в системе городского ЖКХ. Уже сейчас их готовы повысить на 15 процентов. А значит, удастся приостановить текучесть кадров. Ведь сегодня в Минске не хватает более 1400 рабочих по комплексной уборке — дворников и около 800 рабочих по текущему обслуживанию зданий и сооружений — слесарей, сантехников и плотников. 

Кампетэнтна

Алена ДУДЗІНСКАЯ, начальнік упраўлення эканомікі Міністэрства жыллёвай гаспадаркі: 

— Няпрофільныя аб’екты — наш галаўны боль. Што толькі арганізацыі ЖКГ не прынялі на свой баланс за апошнія гады — ад будынкаў камісарыятаў, піянерскіх лагераў і школ да льнозаводаў, вучэбна-вытворчых і спартыўных баз і пажарных дэпо. Ёсць у гэтым спісе нават аквапарк, параход, лабараторны корпус ПМК, градзірня, медвыцвярэзнік... Такіх аб’ектаў шмат, і страты яны прыносяць каласальныя. У мінулым годзе іх утрыманне абышлося ў 106 мільярдаў рублёў, у гэтым — прыблiзна каля 150 мільярдаў. І хоць гэтыя выдаткі не звязаныя з прадастаўленнем асноўных жыллёва-камунальных паслуг, фінансавае становiшча арганізацый ЖКГ пагаршаецца. 

Рашэнне праблемы ёсць. Па-першае, мы не настойваем на выключнай перадачы няпрофільных актываў на баланс арганізацый ЖКГ. Але калі выканкам прыняў рашэнне аб перадачы няпрофільнага аб’екта, то ён павінен прадугледжваць сродкі на яго ўтрыманне. І кампенсаваць выдаткі па асобным дагаворы. Акрамя таго, вырашыць пытанне змогуць новыя спецыялізаваныя арганізацыi для ўтрымання названых аб’ектаў. Гэтае пытанне зараз прапрацоўваецца. 

Не ў профіль, не ў анфас

Яшчэ ў ліпені Камітэт дзяржкантролю Брэстчыны падвёў вынікі праверкі абласных арганізацый ЖКГ. Тады на падкантрольных жылкамгасу прадпрыемствах налічылі больш за 30 няпрофільных актываў. Многія з іх адгэтуль застаюцца стратнымі.

Дырэктар Брэсцкага АУП «Упраўленне ЖКГ» Сяргей Лабанаў лічыць, што да няпрофільных актываў трэба падыходзіць акуратна. На дадзены момант усе яны фінансуюцца па асобных дагаворах з мясцовымі выканкамамі. Гэта значыць, страты, якія яны нясуць, па сутнасці, ніяк не адбіваюцца на асноўнай дзейнасці прадпрыемства. Не павялічваецца пры гэтым і сабекошт паслуг ЖКГ. Што, мабыць, важней за ўсё. Таму ні ад кобрынскага аквапарку, ні ад іншых актываў, што лічацца няпрофільнымі, абласное ЖКГ пакуль пазбаўляцца не спяшаецца. Пры гэтым кіраўнік Брэсцкага абласнога жылкамгаса задаецца пытаннем: а ці можна наогул некаторыя актывы лічыць няпрофільнымі? Той жа дзіцячы аздараўленчы лагер «Арляня» пад Брэстам, напрыклад. У сістэме ЖКГ вобласці занята больш за 16 тысяч работнікаў. І мець у структуры падобны аб’ект цалкам лагічна. Бо дзецям супрацоўнікаў патрэбны паўнавартасны летні адпачынак. Зняць з балансу абласнога ЖКГ лагер, зразумела, можна. Але тады нагрузка па яго абслугоўванні цалкам ляжа на бюджэт рэгіёна.

Мець альбо не мець? Аквапарк у Кобрыне — няпрофiльны актыў


Мець альбо не мець? Аквапарк у Кобрыне — няпрофiльны актыў

МЕРКАВАННЕ 

Аляксандр КАРПОВIЧ, першы намеснік начальніка Упраўлення жыллёва-камунальнай гаспадаркі Гродзенскага аблвыканкама: 

— Адно з самых складаных сёння пытанняў — няпрофільныя актывы, што вісяць на балансе прадпрыемстваў ЖКГ. Наша праца заключаецца ў аказанні паслуг і абслугоўванні насельніцтва, арганізацый, а мы вымушаны сачыць за станам нікому не патрэбных збудаванняў. Адкуль пайшла гэтая практыка — здаваць на парукі ЖКГ непрыдатныя аб’екты — ужо і не ўспомніць. За доўгія гады ў Гродзенскай вобласці набралася 460 аб’ектаў, палова з якіх знаходзіцца ў аварыйным стане і не падлягае аднаўленню. Чаго толькі няма ў гэтым спісе: ваенныя гарадкі, вытворчая база «Ваўкавыскія будматэрыялы», будынак Ваўкавыскага кансервавага завода, ФАПы, памежныя пункты пропуску, ваенны шпіталь, Смаргонскі прафесійна-тэхнічны ліцэй... У мінулым годзе прадпрыемствы сістэмы патрацілі на іх з уласных сродкаў 6,4 млрд. рублёў, сёлета — ужо 11 млрд. рублёў. На гэтыя грошы можна пабудаваць дзве сучасныя блочна-модульныя кацельні. А гэта цяпло для аднаго мікрараёна Гродна або для цэлага раённага горада. Марна вымываецца прыбытак, няма магчымасці ўкладваць сродкі ў мадэрнізацыю аб’ектаў ЖКГ. Які сэнс у гэтым вымушаным спансіраванні? Апошнія месяцы шмат кажуць аб рэфармаванні ЖКГ, чакаем указа, але вось зусім нядаўна на наш баланс перадалі будынак Карэліцкай пракуратуры. Яна пабудавана за кошт абласнога бюджэту, значыць, з рэспубліканскага фінансавацца не можа. Адзін толькі падатак на нерухомасць абышоўся ў 60 млн. рублёў... 

Працу па няпрофільным абслугоўванні даўно неабходна перагледзець. Мы не супраць сачыць за станам гэтых аб’ектаў, але толькі калі будуць кампенсавацца выдаткі. Палохае і той факт, што нам іх аддалі ў жаласным выглядзе, а назад хочуць прыняць у ідэальным стане. Гэтая старая практыка прыёмкі будынкаў і збудаванняў у любым стане не дае нічога, акрамя страт. Таму трэба арганізаваць работу так, каб усе ўдзельнікі працэсу былі ў ім зацікаўлены.