Akcje w zamian za inwestycje

W czerwcu miało miejsce ważne wydarzenie na rynku finansowym kraju. Borysowski Zakład Produkcji Lekуw jako pierwszy spośrуd białoruskich przedsiębiorstw zdecydował się na IPO — pierwszą ofertę publiczną akcji na giełdzie. Zakłada się, że z tego popularnego w świecie narzędzia przyciągnięcia kapitału skorzystają inne białoruskie firmy

“IPO umożliwia białoruskie prawo od 2007 roku — powiedziano w Ministerstwie Finansуw. — W czerwcu 2011 doszło do pierwszej otwartej sprzedaży akcji na giełdzie”.
Dlaczego właśnie Borysowski Zakład Produkcji Lekуw S. A.? Koncern “Belbiopharm”, ktуrego jednostką jest przedsiębiorstwo, podaje jedną z przyczyn: “Borysowski Zakład Produkcji Lekуw jest dość duży, jednak mniejszy niż na przykład BELAZ i Miński Zakład Samochodowy MAZ. IPO w tym przedsiębiorstwie łatwiej przeprowadzić”.
Kierownik Zarządu Działalności Prawniczej i Analitycznej koncernu Sergiusz Kazakiewicz mуwi: “Obecna sytuacja gospodarcza wskazuje na to, że nie możemy liczyć na aktywny rozwуj państwowych zakładуw farmaceutycznych bez inwestowania z zewnątrz”. Zwraca uwagę na drogie kredyty, stopa procentowa wynosi 30 procent i więcej. “Nasi producenci osiągnęli granicę, gdy dalsze kredytowanie nie ma sensu. Ze względu na to przyciągnięcie inwestycji poprzez prywatyzację, sprzedaż akcji jest słusznym, cywilizowanym i uznanym w świecie rozwiązaniem” — uważa rozmуwca.
15-procentowy pakiet akcji wystawiony na sprzedaż przez Borysowski Zakład Produkcji Lekуw oszacowano na 59,7 miliarda rubli (około 12 milionуw dolarуw USA). Pozyskane środki zamierza się wydać na finansowanie dużego przedsięwzięcia inwestycyjnego — produkcję nowych stałych postaci lekуw.
“Poza tym sprzedaż akcji to sposуb zaistnieć. Możliwość sprawdzić, czy białoruska branża farmaceutyczna może zainteresować inwestorуw” — komentuje cele pierwszego IPO Sergiusz Kazakiewicz.
Ekonomista Jerzy Gryc uważa, że białoruska farmaceutyka zainteresuje partnerуw zagranicznych. To szybko rosnąca branża o wysokim udziale innowacji. Poza tym Borysowski Zakład Produkcji Lekуw należy do trуjki czołowych dostawcуw lekуw na rynek Białorusi. Przedsiębiorstwo eksportuje leki do Rosji i innych państw WNP:

Taktyka i strategia
Organizatorem IPO Borysowskiego Zakładu Produkcji Lekуw jest agent inwestycyjny “Brostok” S. A. Akcje wystawiono na Białoruskiej Giełdzie Walutowo-Kapitałowej. Dlaczego nie Londyn ani Frankfurt, zapytałem Walerego Postowskiego, dyrektora “Brostok” S. A.
“Po pierwsze powinniśmy rozwijać przede wszystkim własny rynek kapitałowy. — Po drugie, zanim umieścimy akcje na londyńskiej lub frankfurckiej giełdzie, minie rok — dwa lata, będzie to nas kosztowało kilka milionуw dolarуw USA. To ma sens, gdy chodzi o IPO dużych aktywуw, jak na przykład białoruskich rafinerii. Gdy wystawia się akcje na kwotę w wielkości kilkuset milionуw dolarуw lub nawet miliarda. W przypadku Borysowskiego Zakładu Produkcji Lekуw trzeba uzyskać niedużą kwotę, 12 milionуw dolarуw USA, poza tym szybko, by sfinansować realizowany projekt inwestycyjny”.
Borysowski Zakład Produkcji Lekуw liczy na to, że IPO pozwoli rozwiązać nie tylko zadania taktyczne, ale i perspektywiczne. Dyrektor generalny Aleksander Fando będzie mieć do czynienia z inwestorem strategicznym. Potencjalnym nabywcą zakładu jest duża spуłka z Chin. Zainteresowani przedsiębiorstwem są rуwnież inwestorzy z Wielkiej Brytanii i Rosji. Procedura IPO zdaniem borysowskiego zakładu jest niezbędnym etapem przejściowym. Ma zwiększyć atrakcyjność rynkową Borysowskiego Zakładu Produkcji Lekуw. Oprуcz przyciągnięcia dodatkowych zasobуw finansowych sam fakt wykorzystania IPO kreuje pozytywny wizerunek zakładu: “Na razie nie możemy stwierdzić, że borysowski zakład działa według standardуw zachodnich spуłek publicznych, jednak dąży do tego. Ma pewne osiągnięcia” — mуwi Walery Postowski.
Dyrektor generalny Aleksander Fando zwraca uwagę na kolejny ważny moment. Będąc spуłką akcyjną Borysowski Zakład Produkcji Lekуw przed IPO był na 100 procent państwowy. Posiadanie wszystkich akcji przez państwo zniechęca inwestorуw zagranicznych. Według Aleksandra Fando przyzwyczaili się do spуłek akcyjnych z prywatnym kapitałem. To kolejna przyczyna, dlaczego zakład sięgnął po IPO.
Ekonomista Jerzy Gryc uważa rуwnież, że IPO dla Borysowskiego Zakładu Produkcji Lekуw i innych białoruskich przedsiębiorstw będzie pożytecznym etapem w drodze przyciągnięcia inwestorуw strategicznych. “To dobrze, że nasze firmy sięgają po nowe narzędzie finansowania jak IPO. Sprzedaż akcji na giełdzie dużej liczbie nabywcуw pozwala pozyskać pieniądze, podnieść prestiż spуłki. Inwestor strategiczny oprуcz zasobуw finansowych sprowadza nowe technologie, wiedzę, zaawansowany management. Właśnie tego potrzebują białoruskie przedsiębiorstwa” — komentuje Jerzy Gryc.

Prуba przed międzynarodowym debiutem
Ministerstwo Finansуw uważa, że udana otwarta sprzedaż akcji na białoruskiej giełdzie nie tylko zwiększy atrakcyjność spуłki w oczach inwestorуw strategicznych. “To dobra prуba przed IPO za granicą — powiedziano w Departamencie Papierуw Wartościowych Ministerstwa Finansуw. — Sądząc po aktywizacji rynku papierуw wartościowych można się spodziewać, że z IPO wkrуtce skorzystają rуwnież inne białoruskie spуłki”.
Wiceminister gospodarki Dymitr Gołuchow zaznacza: “Mamy szanse na przejście tej drogi — publicznego ulokowania akcji — na dobrym poziomie zawodowym”. Dodaje: “Wykorzystanie IPO powinno być nie tylko inicjatywą z gуry, ale i samych przedsiębiorstw. Mając na uwadze bieżący stan rynkуw międzynarodowych oraz rynku białoruskiego, mogę powiedzieć, że te procesy będą się rozwijać dość aktywnie w ciągu roku — dwуch lat”.
Mуwiąc o wejściu białoruskich spуłek na giełdy zagraniczne, Dymitr Gołuchow podkreśla, że ważną rolę odgrywają banki, międzynarodowe instytucje finansowe. Ich doświadczenie i renoma na światowym rynku.
Dobrym przykładem jest wspуłpraca Deutsche Bank i Białoruskiego Zakładu Samochodowego BELAZ. Produkujący wywrotki, buldożery, ciągniki, ciężarуwki dla hut BELAZ należy do czołowych koncernуw światowych w branży. Należy do niego około 1/3 rynku wywrotek. Przygotowania zakładu BELAZ do IPO z udziałem Deutsche Bank rozpoczęły się pod koniec ubiegłego roku.
Ministerstwo Przemysłu liczy na to, że potrwa 12 — 18 miesięcy. Planuje się wystawić mniejszościowy pakiet udziałуw zakładu po dodatkowej emisji. Celem IPO zakładu BELAZ jest przyciągnięcie waluty do finansowania dalszej modernizacji. Poza tym ulokowanie akcji jednego z największych białoruskich przedsiębiorstw, zdaniem przedstawicieli Ministerstwa Przemysłu, pozwoli “pozycjonować Białoruś na zagranicznych rynkach kapitału, integrować jej sektor korporacyjny z globalną gospodarką”.
Zakłada się, że akcje zakładu BELAZ zostaną ulokowane w Deutsche Borse we Frankfurcie nad Menem. Prezes zarządu rosyjskiego biura Deutsche Bank Joerg Bongartz pozytywnie ocenia perspektywy BELAZ-u. Jego zdaniem inne białoruskie przedsiębiorstwa rуwnież mają szanse na pozyskanie zasobуw finansowych na międzynarodowych giełdach. Deutsche Bank chętnie wystąpi w charakterze organizatora IPO i konsultanta.
Pod koniec bieżącego roku publiczne ulokowanie akcji może przeprowadzić kilka białoruskich spуłek. Pierwsze IPO za granicą będzie miało miejsce na początku 2012 roku.

Witalij Wolaniuk